“Ik kijk eigenlijk geen voetbal maar ben toch geschokt”
Met deze woorden verwoordde een oudere dame die reageerde op de dood van Johan Cruijff precies wat ik ook voelde.
Ik was vijf jaar oud, toen Cruijff professioneel begon te voetballen, en een tiener toen hij op het hoogtepunt van zijn Nederlandse carriere was. Voetbal kijken deed ik nooit, maar Cruijff kende ik wel degelijk.
Hij had iets waardoor je tot hem aangetrokken werd. Zijn uitspraken, zijn manier van doen, de (wijze) wijze waarop hij op zichzelf vertrouwde en niet boog voor hoger commercieel belang of hoge heren; altijd bleef hij zichzelf.
Het was een man, durf ik te stellen, die veel geleerd moet hebben in de school van het leven. Geboren in een gezin en buurt waar men het niet breed had, moest hij al op jonge leeftijd leren voor zichzelf op te komen. Het toont dan wel karakter wanneer je je bescheiden levensstijl en de weerstanden daarin, niet je kijk op de wereld laat bepalen of teleurstelling tot je credo maakt.
Cruijff leek met een aangeboren wijsheid in de wereld te staan, waarmee hij de situaties waarin hij zichzelf terugvond met uiterste precisie wist in te schatten; net zoals hij overduidelijk met een talent voor voetbal geboren was.
In één van de interviews die een dag na zijn overlijden werden uitgezonden, schilderde een man met wie Cruijf was opgegroeid in het Amsterdamse ‘betondorp’, hoe hij met een bal aan zijn voet geboren leek te zijn, altijd oefenend, altijd spelend. Hij was zelfs de enige die zijn bal mee de school in mocht nemen, terwijl dat de andere kinderen verboden was.
Typisch Cruijff. Het ‘hoe’ was een raadsel, maar hij deed toch maar. Het was net alsof hij wist voorbestemd te zijn om de beste voetballer van de wereld te worden.
De reputatie eigenwijs, koppig en vasthoudend te zijn, ging hem overal voor; maar hij was nooit aggresief in de manier waarop hij anderen zijn waarheid liet zien. Hij vond gewoon dat hij gelijk had.
Sommige mensen waren zijn tegenstander, anderen lachten om wat hij te zeggen had, en weer anderen snapten niet wat hij bedoelde; maar uiteindelijk luisterden mensen naar hem, en citeerden hem.
Een Neerlandicus liet zien hoe Cruijff 5 nieuwe uitdrukkingen in het Nederlandse woordenboek heeft geintroduceerd, met aangepaste spelling en al.
Geen enkele beroemdheid doet hem dat na.
Later in zijn leven, zorgde de Cruijff foundation voor publieke voetbal veldjes overal ter wereld, zodat ook financieel minder bedeelde kinderen en kinderen met een handicap de kans kregen in beweging te komen.
Johan Cruijff was een bijzonder mens, enig in zijn soort, voorbestemd om de rol te spelen die hij speelde, een leraar door te zijn wie hij was, trouw aan zichzelf, zijn talenten gebruikend om de wereld tot voorbeeld te zijn.
De mensen die commentaar gaven op zijn overlijden, vertelden hoe hij hen had geraakt en hun leven had veranderd.
Een bekende voetballer zei:
‘De beste dingen die ik heb geleerd, heb ik van Cruijff geleerd’
Een Nederlandse journalist verwoordde het zo:
‘Elk woord dat je over Cruijff zegt is een woord te weinig ‘
Daar hou ik het maar bij.
Ingrid Schippers. Maart 25 2016
