Van Beterweter tot Zelfovertuiger
Ken je ze? De Beterweters? De mensen die je in wachtkamer van de dokter ongevraagd vertellen wat goed voor je zou zijn om te doen, te slikken of aan te passen in je leven? Zelfs zonder dat ze weten waarom je in de wachtkamer van de dokter zit? Of de mensen die je vertellen waarom je je MOET laten vaccineren of waarom je juist geen vaccin moet laten toedienen. Super irritant vind ik dat soort mensen. Maar toch….helaas… ook in mij, schuilt het Archetype van de Beterweter; weliswaar op een unieke manier, net als bij iedereen, maar het zit er wel. Immers elk denkbaar Archetype schuilt in elk mens. Alle mensen hebben alle eigenschappen en karakteristieken van het Mens – Zijn in zich. Het is alleen bij iedereen anders verdeeld. Zo is de één een beetje meer een vocale Betweter – in onze moderne tijd vaak gespeld als Bettweeter – en de ander meer een Stillebinnenvetter. De één een beetje meer een Clown en de ander een Doemdenker. De één meer een Naprater en de ander meer de Bezieler. En dan zijn er ook nog de Zelfovertuigers, de mensen die nog midden in hun bewustwordingsproces zitten en alvast aan anderen vertellen hoe de wereld in elkaar zit in een poging het zelf te gaan begrijpen. O ja, ik zou bijna nog de Veroordelers vegeten of is het Veroordeelers? Zo zijn er meer Archetypen dan er mensen zijn en door de millenia en miljoennia – als dat een woord is – heen is die verzameling diverse keren gemuteerd al naar gelang de riten en overtuigingen van het tijdperk waarin ze voorkwamen.
Van Oertijd tot Nieuwe Tijd
Er wordt wel eens vergeten dat de Archetypes in de oertijd, antieke wereld of middeleeuwen zich in een heel ander wereldbeeld manifesteerden dan de Archetypes van vandaag de dag. Toch behoudt het Archetype, het oerbeeld zelf, in grote lijnen dezelfde karakteristieken. Ook de Jagers en Verzamelaars hadden, op hun manier de Beterweter in zich, – of je de mammoet van de voor- of van de zijkant moest aanvallen – om de Archetypes van oude grieken en hun filosofische oraties nog maar even buiten beschouwing te laten!
Overigens waren het de Grieken die zichzelf het eerste als ‘ik ‘ aanduidden, dat wil zeggen, het eerst gevonden dagboek uit de geschreven geschiedenis waarin iemand naar zichzelf als ‘ik’ refereert, komt uit de oude Griekse cultuurperiode, die ook wel drempel van onze beschaving wordt genoemd. Voor die tijd was de mens zich, naar verluid van esoterische bronnen, minder bewust van de eigen individualiteit en functioneerde men meer als groep, net als een zwerm bijen of als een troep leeuwen. In dat opzicht kan echter ook gezegd worden dat de mensen heden ten dage nog kuddedieren zijn die massaal achter de reclames en laatste ‘hypes’ aanlopen; het Archetype van de Overtuigers die van mening zijn dat iemand anders dezelfde dingen leuk, goed, fijn of mooi moet vinden als zij, zodat iedereen bij hun groepje hoort. Voor dat soort mensen ben ik nog het meest allergisch. Ik zoek het liever zelf uit of …. misschien vind ik wel gewoon dat ik het zelf beter weet.
‘Je kan alleen herkennen, wat je zelf in je hebt’ 
De uitspraak ‘je kan alleen datgene herkennen wat je zelf in je hebt’, heb ik ooit ergens gezien of gehoord en is bij me blijven hangen. Het impliceert voor mij – daar mag iedereen anders over denken – dat de mensen die de meeste irritatie bij je oproepen je beste leraren zijn omdat ze het meeste vertellen over hoe je in elkaar steekt. In het kader van de zoektocht naar het antwoord op de vraag ‘Wie Ben Ik’, is dat buitengewoon interessant, maar vaak ook een uitdaging om te omarmen. Sommige Archetypen halen nu eenmaal het slechtste in je naar boven, en anderen het beste.
De gemiddelde mens herkent het liefst die Archetypes in zichzelf die het beste in hen naar boven halen. In de praktijk ligt dat echter anders; een onaangename waarheid. De schijnwereld echter waarin happiness en maatschappelijk succes gepropageerd worden, levert maar zelden het beoogde resultaat, met een beschamend aantal mensen die buiten die zogenaamd gelukkige boot vallen.
Wat dat aangaat leveren sommige Archetypes in onze huidige tijd nog aardig wat puzzelstukjes op in hoe we het leven ervaren en wat de consequenties zijn van onze eigen conclusies. Voorzichtigheid en vooral inzichtelijkheid geboden dus, voor wie met de Archetypes aan de slag gaat.
‘De Verteller’ in de Nan Yar Wie ben Ik kaarten is het ultieme Archetype, in de zin dat deze kaart met zijn ‘nulwaarde’ – ‘De Verteller’ draagt geen Getal en wordt gedefinieerd met ‘0’ – een carte blanche; een zelfinvulbaar Archetype zou je kunnen zeggen, die geheel oordeel-loos en zonder vooringenomen overtuigingen, in wezen zonder een specifieke typering, dus zonder Archetypsiche eigenschappen bepaald wat er in het mensenleven van de rechtmatige eigenaar gebeurd; het onbeschreven blad, wat geheel en al zelf uitstippelt hoe het levenspad wordt geïnterpreteerd. Vergissingen en fouten maken we allemaal. Ik zou haast zeggen, daarvoor zijn we hier, om ervan te leren en de verbeteringen die we maken toe te voegen aan het grotere geheel, zodat de wereld een betere plek wordt. Om daar te komen is het van belang de Archetypes in jezelf te herkennen; zowel degene waar je gelukkig van wordt; als degenen die je liever over het hoofd ziet.
