Vorig jaar stond ik nog op het havenhoofd van Scheveningen; een stralende dag was het. De boot van Sinterklaas en zijn Pieten gleed in het zonnetje voorbij. Het ontroerde me. Ik dacht terug aan de intocht van Sinterklaas in 1992. We waren net terug uit Singapore, waar ons toen nog jonge gezinnetje drie jaar had gewoond. Ons oudste kind werd er geboren. In de zomer van ’92 kwamen we terug naar Nederland en in November van dat jaar, zat ze anderhalf jaar oud, op mijn schouders; haar handjes in mijn haardos geklemd uit te kijken naar Sinterklaas die acte de presence zou geven in een tent op het haagse Hoytema plein.
Ik was onthutst over mijn eigen reactie toen de Goedheiligman op zijn witte schimmel het plein op kwam; de trááánen liepen over mijn wangen. Nooit had ik verwacht zo te zullen reageren. Tijdens ons buitenlandverblijf was ‘De Sint’ volledig aan ons voorbij gegaan. Op de Nederlandse club werd het wel gevierd; maar wij waren lid van de Amerikaanse club in Singapore; die was wat minder formeel vonden we. Bovendien; wanneer je zo ver weg zit; in zo’n ander klimaat en op geen enkele manier geconfronteerd wordt met het 5 December feest. dan wordt er ook niets bij je opgeroepen. Toch had ik nooit verwacht dat het weerzien in Nederland, dit keer met mijn eigen dochter op mijn schouders; zoveel emotie zou oproepen.
In mijn eigen kindertijd was het Sinterklaasfeest gewoon onderdeel van mijn leven; net als kerst. In mijn twintigers jaren echter stapten veel familie leden waar ik hecht mee verbonden was, in sommige gevallen op jonge middelbare leeftijd over naar het land van de gestorvenen, tot alleen mijn moeder en ik er nog waren . Na al die overlijdens werd het sinterklaasfeest niet meer gevierd.
Dat was in mijn kinder- en tiener tijd heel anders. Al heel jong werd ik betrokken bij de rol die Sinterklaas traditioneel in ons gezin speelde. We waren sowieso een familie die gek was op spelletjes, eigengemaakte toneel stukjes tussen de schuifdeuren en muziek van eigen hand. Nog voor Sinterklaas in het land was, trokken we al lootjes zodat elk familielid een echt grote surprise zou krijgen. Daar zaten soms ware kunstwerken tussen. Dagen verdwenen familie leden in kamertjes die verboden toegang werden voor de anderen. Ze trokken zich terug om te knippen, te plakken en gedichten te schrijven. Met een knipoog werden bepaalde gebeurtenissen ‘uit het leven gegrepen’ en omgezet in intelligente steken onder water. We hadden wat dat aangaat kundige schrijvers en dichters in de familie. Er nu aan terugdenkend, zou het zelfs wel eens zo kunnen zijn geweest, dat situaties of meningen die anders weggestopt zouden zijn gebleven; ‘bij Sinterklaas’ wel een kans kregen hun zegje te doen. Het stemde in elk geval naast plezier, soms ook tot nadenken.
Geen wonder misschien dat er in ’92, met mijn eerste eigen kind op mijn schouders, de herinneringen aan Sinterklaastijd uit mijn jeugd met mensen die mij dierbaar waren, zoveel emotie uit mijn onderbewustzijn naar boven haalde.
Maar toch…en daarom schrijf ik dit allemaal op; ging Sinterklaas dit jaar, 2019, volkomen aan me voorbij. Ik woon notabene
achter de Scheveningse haven en heb ook wel degelijk herinneringen aan de aankomst van de goedheiligman hier. Na onze terugkeer vanuit Singapore werden in Den Haag nog drie kinderen geboren met wie we jarenlang onder de rook van de makreel en bokking naar de intocht gingen kijken. Ook dit jaar schijnt het weer gezellig druk geweest te zijn zonder ongeregeldheden gelukkig. Maar goed of slecht; ik heb er niets van meegekregen. Ook op “De Fred”, het winkelgebied Frederik Hendrik laan in Statenkwartier Den Haag, staan tegenwoordig lichtgevende Disney figuren in plaats van afbeeldingen van Pieten bungelend aan een schoorsteen of het silhouet van Sinterklaas op een dak. Ik weet nog hoe ik als kind aan de hand van mijn moeder of oma speciaal naar de etalages in het centrum van de stad ging omdat daar complete Sinterklaas taferelen met bewegende poppen te zien waren. Dat alles is voorbij; de traditie verdwenen.
Ik kan me daar overigens heel goed in vinden. Sint is uit de tijd. Voor de social media hun intrede deden, hing er nog een wolk van geheimzinnigheid om hem heen; een zekere heiligheid. Die is anno 2019 volledig weggeblazen; een omslag die onderdeel is van de grote transitie waar de wereld op dit moment doorheen gaat.
We leven in een periode van mensheid-ontwikkeling waarin afgerekend wordt met ‘hoe het was’ en ‘hoe het hoorde’. Voor mij zijn het alleen nog herinneringen. Sinterklaas is niet meer; met mijn familie mee vertrokken naar het land aan de andere kant van de realiteit. In mijn ogen was het Sinterklaas feest de laatste decennia toch al veel meer een melkkoe voor onze consumptie maatschappij. We zijn er hard aan toe ons bewust te worden van ons consumptiegedrag; plastic speelgoed; overbodige lego dozen; waarvan ‘de thema’s’ tegenwoordig allemaal vóór-ontworpen én aan een commercieel succesvol thema verbonden zijn in plaats van de houten doos met lego-stukjes die ik vroeger had waarmee ik mij eigen bouwsels ontwierp. Sinterklaas zoals ik hem kende is slachtoffer geworden van commerciële vraatzucht en wordt misbruikt als discussiepunt in onze gepolariseerde maatschappij; een gevallen engel ten bate van de transitie waar de wereld in zit. Ik kan ermee leven en hou eigenlijk wel van verandering. Mijn herinneringen zijn mooi genoeg
Nu op naar kerst. Eens kijken of we daar de oorspronkelijke betekenis weer van kunnen terugvinden in plaats van het opgefokte cadeautjes geven en overdadige eten en drinken terwijl het aantal mensen wat, ook in de Westerse maatschappij, in armoede leeft schrikbarend stijgt en de mensen die baat hebben bij de consumptiemaatschappij schrikbarend rijker worden. Ook daar is de mensheid hard toe aan verandering.
In de methode Nan Yar-Wie Ben Ik, vinden we de Sint terug in kaart nummert V, de vijfde kaart uit de eerste rij van 7 kaarten van de fysieke laag; de laag van het leven op aarde; waarin ‘De Paus’ zoals deze kaart heet, de vertegenwoordiger is van de spiritualiteit die elk mens op aarde in zich heeft; ongeacht cultuur, geloof, sekse, leeftijd of culturele achtergrond. Wat dat aangaat zou er net zo goed een plaatje van Boeddha kunnen staan of een beeld van Shiva; of …..de Sint. Bestaat ie echt of is het een mythe; een symbool waarvan we zouden willen dat het bestond.
Wat weerspiegeld de Sint voor jou?…dat is waar het om gaat; ongeacht wat een ander daarvan denkt. Wat symboliseert de Sint; het stukje spiritualiteit wat elk mens in zich draagt van orthodox tot humanist; van zwaar gelovig tot atheist. Iedereen heeft daar een hele eigen idee over en een hele eigen ervaring mee.
Klik op ‘De Paus’, voor meer informatie, of laat je verassen en klik rechts van deze blog op ‘trek een kaart’ en kijk wat jouw onderbewustzijn voor surprise voor je heeft
Ingrid Schippers
5 December 2019